Bent u actief op het gebied van arbeidsveiligheid? Als dat zo is, kunt u waarschijnlijk een boek schrijven over hoe medewerkers zich uit de voeten maken met de veiligheidsnormen en -regels. De excuses variëren van onwetend tot absurd – van vermakelijk tot eng – en toch horen we ze elke dag.
Erger nog, sommige ondernemers of werknemers geloven eigenlijk dat hun excuses waar zijn. Dit vormt een groot veiligheidsrisico. Als verantwoordelijke voor de veiligheid op het werk is het uw taak om mensen deze gevaarlijke denkwijzen te laten begrijpen. In het onderstaande presenteren we 6 gemeenschappelijke excuses en geven we aanbevelingen over hoe er mee om te gaan:

Ik doe dit al jaren zo.

Klinkt dat excuus niet bekend in de oren? – Dat dachten we al. Vooral iemand die al heel lang bij het bedrijf is – laten we hem “old hand” noemen – is erg moeilijk te veranderen. De “Oude Haas” denkt dat alles wat hij doet goed is. De reden – hij heeft het altijd zo gedaan zonder zichzelf te kwetsen.

Het kan zijn dat de “Oude Haas” zich bij een bepaalde activiteit nog niet heeft verwond, ook al heeft hij bij de uitvoering van deze activiteit de veiligheidsnormen overtreden. De kans is echter groot dat iemand anders in dezelfde situatie gewond is geraakt. In dit voorbeeld spelen de persoonlijke of geobserveerde ervaringen van de “oude hand” een grotere rol dan de feitelijke feiten en statistieken.

Het feit dat er niets is gebeurd met de “Oude Haas” terwijl hij op hoogte werkte, bijvoorbeeld zonder valbescherming, doet hem veronderstellen dat het oké is om zo te werken – ongeacht wat iedereen zegt. Maar de realiteit bewijst het tegendeel: een ongeluk kan heel snel gebeuren, bijvoorbeeld als iemand te snel opstaat of zijn evenwicht verliest. Het is ook mogelijk dat de bloedsuikerspiegel plotseling verandert en de persoon duizelig wordt. Zelfs de “oude hand” kan dergelijke onvoorziene gebeurtenissen niet beheersen. Daarom moet je hem laten zien in welk gevaar hij zich bevindt.

Bovendien rijst de vraag hoeveel mensen voor een ongeluk hebben gezegd dat ze het altijd zo zouden doen zonder dat er iets gebeurde. Voor ieder van ons kan een bepaalde situatie de eerste – en helaas in sommige gevallen de laatste – zijn. Het is uw taak om deze situatie duidelijk te maken aan de “oude hand”, zodat hij zich niet langer blootstelt aan deze hoge risico’s alleen maar omdat hij het al jaren op deze manier doet.

Dit leek me een goed idee

Echt waar? Als iets gevaarlijk is, was het al riskant op het moment dat de beslissing werd genomen. Dus dat excuus toont aan dat er niet genoeg planning was. Maar planning is het belangrijkste instrument van een veiligheidsconsultant.

Of het nu gaat om dagelijkse formele vergaderingen voordat het werk begint of om wekelijkse briefings – zorg ervoor dat uw medewerkers zorgvuldig plannen, zelfs als ze niet ter plaatse kunnen zijn.

Ik heb veel te doen / ik heb er niet over nagedacht / ik ben het vergeten
Deze excuses tonen aan dat er medewerkers zijn die hun eigen veiligheid niet serieus nemen. Dit is een groot probleem. Verklaringen als “Als het erop aankomt, is het afmaken van het werk belangrijker dan de veiligheid” of “Mijn veiligheid is niet belangrijk genoeg om je zorgen over te maken” zijn onacceptabel! Als iemand deze houding heeft, dan is hij niet voldoende geïnformeerd over de risico’s van zijn werk. U moet ingrijpen en deze werknemer onmiddellijk opleiden.

Het kan zeer uitdagend zijn om de houding van dergelijke collega’s te veranderen. Soms kan het ze echt niet schelen dat ze gekwetst worden omdat ze denken dat er toch niets zal gebeuren. Laat deze mensen zien dat dergelijk gedrag niet alleen gevaarlijk is voor henzelf maar ook voor anderen. Niemand wil verantwoordelijk zijn voor het feit dat een collega gewond raakt. Daarom kan men ervan uitgaan dat men met dit argument de houding van de persoon kan veranderen.

Dat moest ik doen. De baas zei…

Als je dit soort verontschuldigingen hoort, dan is het een fundamenteel probleem in het bedrijf: Voor zover de verontschuldiging waar is, vertegenwoordigt deze een tegenstrijdigheid in de bedrijfscultuur.

Het eerste wat je moet doen is de werknemer laten weten dat hij iets moet zeggen, vooral als het om zijn eigen veiligheid gaat. Je hebt een kanaal nodig waarlangs medewerkers iets kunnen zeggen zonder gevolgen, bijvoorbeeld als ze zich gedwongen voelen tot een gevaarlijke situatie. En het belangrijkste is dat werknemers moeten begrijpen wat een gevaarlijke situatie is. Als ze de gevaren niet zelf kunnen zien, dan kunnen ze zich er niet tegen verdedigen.

Dan moet je de bedrijfscultuur aanspreken. Geen budget, geen schema, echt niets is een aanvaardbare reden om een persoon in gevaar te brengen!

Je betrapte me de eerste keer dat ik het deed!

Heb je dat vaak gehoord? – Bijvoorbeeld, terwijl u de werknemers betrapt zonder oogbescherming, veiligheidshelm of zelfs zonder veiligheidsharnas? Dan heb je of een onberispelijke timing of je bent gewoon voorgelogen.

Gebruik deze situatie als een kans om het gedrag van de werknemers te verbeteren en de nodige omscholingsmaatregelen te identificeren. U moet uw medewerkers er ook aan herinneren dat u kunt zien wat er wordt gedaan. Als u de persoon eerder hebt gezien zonder deze beschermende maatregelen, zeg het dan. Laat de medewerkers zien dat u de excuses kent en niet accepteert.

Dat was maar voor een seconde.

Dit excuus is frustrerend en laat zien dat medewerkers vaak niet weten hoe snel een ongeluk kan gebeuren. Ze zouden kunnen antwoorden: “Het duurt maar een seconde voordat er iets gebeurt”. De mensen die dit excuus gebruiken weten al dat ze iets verkeerds hebben gedaan. Omdat ze betrapt werden, voelden ze zich genoodzaakt iets te zeggen. Neem even de tijd om met deze persoon te praten en laat hem of haar zien hoe hij of zij in zo’n gevaarlijke situatie moet handelen.

We vinden excuses in alle facetten van het leven en als beveiliger hoor je ze de hele tijd. Het is belangrijk dat u adequaat reageert op deze excuses. Laat de werknemers zien dat hun handelingen en denkwijze gevaarlijk zijn. U moet uw argumentatie aanpassen aan de denkwijze van de betreffende collega. Dit vereist communicatieve vaardigheden.

Praat met medewerkers op ooghoogte en laat zien dat je weet waar je het over hebt en dat je alleen het beste voor anderen wilt. Als collega’s je vertrouwen, staan ze meer open voor je suggesties. Communicatie is vertrouwen – en het helpt ook om excuses te overwinnen.

Lees ook de redenen waarom er geen PBM’s worden gedragen hier.