Beerput of septictank is een waterzuiveringssyteem die ideaal te gebruiken is bij woningen of plekken waar er geen goede of normale riolering is. Een eenvoudig manier van afvalwater zuiveren doormiddel van een septictank wordt vaak gebruikt voor woningen die erg afgelegen liggen. Boerderijen of boshuisjes maken dus gebruik van een IBA(Individuele Behandeling van Afvalwater) zoals een septictank. Nederland is een land waar dit overigens relatief heel weinig voorkomt, dit komt doordat Nederland zo dicht bevolkt is. Hierdoor ligt vrijwel overal een riool, alleen de echt afgelegen plekken zijn nog toegewezen op ander manieren.
Er zijn diverse soorten IBA systemen, de individuele systemen zuiver water voor een woning of ander pand. Het afvalwater wordt gezuiverd zodat zoveel mogelijk zwevende stoffen en nutriënten zoals ammonium en fosfaat uit het water worden gehaald. Een septictank is wel een van de meest gebruikte huishoudelijke rioolwaterzuiveringssytemen die wordt gebruikt in Nederland.
Zorgplicht rioolwaterzuiveringsinstallatie
Wist je dat er in de wet is vast gelegd dat de gemeente verplicht is om ervoor te zorgen voor een afvalwatersysteem. Dit is sinds 2015 in Nederland het geval. Het is zo dat ongeveer 50.000 percelen op dit moment niet aangesloten zijn op het riool. Deze percelen kunnen dus niet gebruik maken van de rioolwaterzuiveringsytemen en moeten zorgen voor een eigen waterzuiveringssyteem.
Werking van een septic tank
Het afvalwater wat zich in een septic tank bevindt is voornamelijk afvalwater van bijvoorbeeld: vaatwasser, douche, bad en toilet. Deze bacteriën die hierin zitten moeten worden gezuiverd. Bij een gemiddeld huis heb je een septic tank nodig van ongeveer 6 m3. Dit afvalwater bevat dus grofweg douchewater, uitwerpselen en schoonmaakmiddelen. Maakt je woning of pand gebruik van een septic tank is het van belang om biologische schoonmaakmiddelen te gebruiken. Doe je dit niet, dan kan er in sommige gevallen niet goed worden gezuiverd.
Wanneer dit terecht komt in de tank dan komt dit aan bij de ‘eerste halte’ waar het verteringsproces begint. Vaste stoffen bezinken uit het afvalwater. Anaerobe bacteriën (= leven in een zuurstofarme omgeving) breken deze af tot gassen, vloeibaar slib en vaste restmaterie. Bij de ’tweede halte’ zorgt een verluchtingssysteem dat de gassen die zijn vrij gekomen bij de vertering weg kunnen via een zogenoemde verluchting. De ‘laatste halte’ zorgt ervoor dat het overgebleven afvalwater(wat dus niet meer al die vetten en bacteriën bevat) weg kan stromen.
Wanneer de tank vol zit, moet dit worden geruimd. Hier heb je speciale ruimingsdiensten voor, die ruimen de vaste stoffen die zich hebben opgehoopt in de tank op. Doe dit vooral niet zelf, een septic tank kan gevaarlijk zijn. Bij het verteringsproces kunnen gevaarlijk stoffen zoals methaan, ammoniak en waterstofsulfide vrijkomen.
Vraag: Hoeveel kost een kleine rioolwaterzuiveringsinstallatie met 3-kamersysteem?
Kostencontrole expert: Dat is moeilijk te zeggen in het algemeen. De kosten zijn afhankelijk van het gekozen model en de dimensionering ervan en van de lokale omstandigheden.
Voor de meeste huishoudens beginnen de kosten voor een kleine rioolwaterzuiveringsinstallatie tussen de 3.500 EUR en 4.500 EUR. Samen met de installatiekosten bedragen de totale kosten ongeveer 7.000 tot 8.000 EUR.
Grotere installaties met complexere reinigingstechnologie kunnen tot 20.000 EUR kosten veroorzaken.
Naast de aankoop- en installatiekosten moet ook rekening worden gehouden met de exploitatiekosten. De onderhoudskosten zijn afhankelijk van de grootte en het type van de installatie, de inspectiekosten voor het testen van de effluentkwaliteit worden voorgeschreven door de verantwoordelijke lokale overheid. De totale kosten voor exploitatie en onderhoud liggen meestal in de orde van grootte van 250 EUR per jaar (ongeveer 60 EUR tot 80 EUR per inwoner). De kosten kunnen echter variëren afhankelijk van het model. Als er reparaties nodig zijn, zal het duurder zijn.
De kosten voor de slibverwijdering, die 1-2 keer per jaar moet worden uitgevoerd, bedragen ongeveer 200 EUR voor een eengezinswoning.
Kostenvoorbeeld uit de praktijk
Er wordt een nieuwe kleine rioolwaterzuiveringsinstallatie aangekocht en geïnstalleerd voor een vrijstaande woning. Alleen reinigingsklasse C is wettelijk verplicht. De vereiste plantengrootte is 4 PE. Er wordt gebruik gemaakt van een compleet systeem van één fabrikant (SBR-installatie).
| Kostenpost | Prijs |
|---|---|
| Aanschafkosten | 4.200 EUR |
| Levering, installatie en aansluiting | 2.700 EUR |
| Totale kosten | 6,900 EUR |
Dit is slechts een kostenvoorbeeld voor een concreet individueel geval. De kosten voor andere 3-kamer septic tanks kunnen variëren.
Vraag: Van welke factoren zijn de kosten voor een kleine rioolwaterzuiveringsinstallatie met 3 kamers afhankelijk?
Kostencontrole-expert: Voor de kosten moet rekening worden gehouden:
- welk systeem wordt gebruikt (het meest gebruikte systeem is tegenwoordig SBR)
- welk model wordt gekocht van welke fabrikant
- welk type septic tank wordt gebruikt (kunststof of beton)
- welke wettelijke eisen van toepassing zijn (wettelijk voorgeschreven reinigingsklasse)
- welke omstandigheden er ter plaatse bestaan (installatie in bestaande tanks is mogelijk, hoogte van het grondwaterpeil, bodemtype, bodemgesteldheid)
- welke speciale apparatuur wordt gekozen voor de 3-kamer septic tank (bijv. bewaking op afstand)
Het individuele ontwerp van de kleine afvalwaterzuiveringsinstallatie speelt een belangrijke rol in de prijs. De lokale omstandigheden kunnen ook een sterke invloed hebben op de prijzen. Individuele planning in individuele gevallen is daarom absoluut noodzakelijk.
Vraag: Welke reinigingsklassen zijn er en hoe beïnvloedt dit de kosten?
Kostencontrole expert: De vereiste reinigingsklasse is wettelijk voorgeschreven voor een specifieke locatie. Het is verplicht om er aan te voldoen.
De wetgever voorziet in de volgende klassen:
| Klassebeschrijving | Type reiniging |
|---|---|
| C | Koolstofontbinding |
| N | Nitrificatie |
| D | Denitrificatie |
| +P | extra uitgevoerde fosfaatverwijdering |
| +H | extra hygiëne uitgevoerd |
In de meeste gevallen wordt alleen klasse C voorgeschreven. Alle 3-kamersystemen voldoen aan deze norm.
Hogere zuiveringsvereisten worden meestal alleen voorgeschreven in karstgebieden en in aangewezen beschermingszones voor drinkwater. De kosten voor systemen met extra reinigingsfuncties zijn aanzienlijk hoger – niet alleen op het moment van aankoop, maar ook tijdens het gebruik. De kosten voor de noodzakelijke testen nemen dan ook toe, omdat er extra parameters moeten worden geanalyseerd en er frequenter onderhoud wordt voorgeschreven.
De hogere kosten voor installaties met een hogere kwaliteit reinigingscapaciteit dan vereist zijn daarom in geen geval de moeite waard.
Vraag: Hoe wordt de aanleggrootte berekend?
Meestal wordt hier de zogenaamde EW-waarde, het inwonerequivalent, gebruikt.
1 i.e. is de gemiddelde hoeveelheid afvalwater die door 1 persoon wordt geproduceerd. Voor eengezinswoningen worden meestal planten in de orde van grootte van 4 i.e. gebruikt.
Met de toenemende omvang nemen de kosten voor de installatie toe, zowel bij aankoop als bij gebruik.
