De beste metalen twistboren in vergelijking.
Hoe herken je een goede metaalboor? Dit is een vraag die veel doe-het-zelvers drijft. Zoals uit diverse metaalboorproeven op het web blijkt, moet je bij het kiezen van de juiste vooral letten op eigenschappen als legering, bekleding, en snijgeometrie.
Vind een metaalboor die aan deze criteria voldoet en flexibel in het gebruik is in onze vergelijkingstabel. Verderop in onze koopgids vertellen we je waar het om gaat bij de TiN coating en de spiraalhoek.
op advies over de metaalboortest of vergelijking 2022
De belangrijkste feiten in het kort
- Metaalboren zijn voor metaal gespecialiseerde draaiboren, daarom worden ze ook metaaldraaiboren genoemd. Ze zijn scherp genoeg om in staal of gietijzer te snijden.
- Gefreesde metalen boren zijn in de fabriek in vorm gefreesd en zijn meestal bijzonder nauwkeurig. Gewalste boren garanderen niet altijd een nauwkeurige snede, omdat ze tijdens de fabricage door rollen in vorm zijn gewalst.
- Boren van hogesnelheidsstaal (HSS) zijn bijzonder robuust. Als gewoon staal gelegeerd is met chroom, molybdeen of vanadium, is het ook heel duurzaam.
Hoe herken je een goede metaalboormachine?
Door hun kleur: zwarte boren zijn altijd gewalst en alle andere zijn gefreesd. Metaalboren kunnen ook in deze twee categorieën verdeeld worden naar hun fabricagemethode:
- gerold
- gefreesd
Gewalste boren zijn tijdens de productie tussen rollen in vorm gewalst. Dit proces is erg goedkoop, maar de boren worden niet altijd gelijkmatig precies: soms verbergen zich vage en onnauwkeurige modellen tussen de metalen boren.
Gefreesde boren werden, nadat ze uit het smeedproces waren gekomen, in vorm geslepen en gefreesd. Dit is duurder, maar veel preciezer en belooft een hoog slagingspercentage: het eindresultaat is bijna altijd metaalboorproefwinnaar kwaliteit.
Als je alleen af en toe in metaal boort, zul je best tevreden zijn met een gewalste en goedkope metaalboormachine. Voor kwaliteitsvol en precies boren kies je zeker een gefreesd model.
Wat het is met de TiN coating of de spiraalhoek, vertellen we je in de koopgids hieronder in onze metaalboor vergelijking 2022 op Klusvakman.nl.
2. koopadvies voor de beste metaalboor
2.1 Materiaal en legering
De beste gereedschappen zijn gemaakt van wat men hogesnelheidsstaal noemt (HS staal of kortweg HSS). Als een HS stalen boor gefreesd is, wordt hij meestal afgekort als HSS-G. Gewalst HS staal wordt dan HSS-R genoemd. HSS boren zijn altijd roestvrij.
Bijna alle huidige metaalboren zijn van HS staal gemaakt. Er zijn bijna geen boren van gereedschapsstaal (WS) of sneldraaistaal (SS). IJzeren boren bestaan niet meer.
Je komt echter ook andere soorten staal tegen die van legering gemaakt zijn. Legeringen zijn niet zo robuust als HS staal, maar toch voldoende stevig voor alle metaalsoorten.
Onder de legeringen vind je staalverbindingen met chroom-vanadium (CV), molybdeen (Mo), of kobalt (CO voor cobalt). Deze worden dan genoemd:
- CV staal
- Mo staal
- CO staal
Heel zeldzaam zijn boren van hard metaal (HM). Het is bijzonder sterk en hard (harder dan HS staal) maar daardoor niet erg soepel en breekt bij extreme trillingen.
Verwarring met roestvast staal: Fabrikanten noemen hun boren graag roestvast stalen boren. Het betekent echter niet dat ze van roestvast staal gemaakt zijn, maar wel dat de boren optimaal geschikt zijn voor roestvast staal.
Om in roestvast staal te boren moet het gereedschap erg hard zijn, want het metaal is bijzonder taai. De beste boor voor roestvast staal is gemaakt van HSS (spiraalhoek: H). Stiftung Warentest raadt aan om voor roestvast staal te werken met gecoate stalen boren.
2.2 Coating
Een coating beschermt metalen boren niet tegen roest, maar houdt ze langer scherp. In de regel zijn gecoate metaalboren bekleed met titanium nitriet: de zogenaamde TiN coating. Je kunt een coating herkennen aan de gouden kleur van de boortjes.
Minder algemeen, maar net zo nuttig als titanium, zijn kobalt coatings. Ze geven een veelkleurige glinstering als een regenboog. Niet alleen wint dit visueel de boren van een metaalboorproef, maar de coating houdt ze ook heel lang scherp.
2.3. boorpunt
De fijnafstelling van je boorzoektocht begint met het kiezen van de hoek van de boorpunt. Als je een metaalboor nieuw koopt, kom je vaak de specificatie 118° of 135° tegen. Deze waarde heeft betrekking op de hoek van de snijkanten bij de boorpunt.
Boorpunten met een hoek rond 118° worden als zeer dun beschouwd. Ze voeren de warmte snel af tijdens het boren, maar ze zijn ook minder stabiel dan dikkere boorpunten.
Boorpunten met een hoek rond 135° behoren tot de dikke en zijn zeer stabiel. Ze worden echter ook veel sneller heet bij het boren.
Waarom een boor niet mag gloeien: Als een boor tijdens het werk begint te gloeien, wordt hij bot, omdat de legering door de hitte verandert.
2.4 Wat betekent DIN 338?
DIN 338 zegt eenvoudig dat de vorm van de boor bepaalde grenzen (lengte, diameter) niet mag overschrijden. Voor de aanschaf van een doorsnee metaalboormachine hoef je hier echter geen aandacht aan te besteden, want de meeste modellen voldoen aan de DIN.
Let bij het kopen van extreem dikke of dunne boren echter weer op deze DIN, want in extreme gevallen kunnen sommige boren te veel afwijken. De DIN zegt echter niets over de kwaliteit van de boor.
2.5 Geschikt voor de boorhouder?
Behalve de DIN maten is ook de vorm van de boorschacht van belang. Ronde schachten worden veel gebruikt en passen in elke standaard boorhouder (ook gereedschapshouder) van een boormachine. Hier maakt het ook niet uit of het een snelspanboorhouder of een klassieke boorhouder is.
In zeldzame gevallen hebben metalen boren schachten met een zeskantig formaat of een SDS schacht. Voor deze schachten heb je echter de bijbehorende boorkoppen nodig: zeskantboorkoppen of SDS boorkoppen. SDS boren komen echter vooral voor onder metselboren.
2.6 Boormaten
Afhankelijk van het boorproject moet je letten op ofwel de boordiameter ofwel de boorlengte, want in sommige online winkels wordt alleen een millimetergetal gegeven, maar niet consequent toegewezen aan de diameter of de lengte. Niet altijd, maar meestal wordt de diameter bedoeld.
Hoe dunner je een boor kiest, hoe korter hij zal zijn. Alleen speciale boorontwerpen zijn dun en lang. Bij dunne boren is het normaal dat ze snel afbreken. Bijzonder dunne modellen hebben een diameter van ongeveer 1 mm en dikke kunnen tot 12 mm beslaan. In een gemiddelde set metaalboren vind je meestal maten van 1 tot 10 mm.
3. tips en trucs voor het boren in metaal
Zoals eerder al werd gezinspeeld, is overmatige hitte een probleem bij het boren in metaal. Snijolie voorkomt dat de boor snel heet wordt. Dit koelmiddel kan ook gebruikt worden om te frezen of te zagen in metaal.
De hitte beschadigt het metaal dat gesneden wordt en de boor zelf. Een te hete boor zal blauw worden als hij uitgegloeid is. Als dit gebeurt, is de legering van de boor aangetast en verliest hij snel zijn scherpte.
Vanaf een materiaaldiepte van 20 mm is het al de moeite waard snijolie te gebruiken. In het geval van roestvast staal kan het zijn dat je olie moet gebruiken, zelfs voor ondiepere diepten.
4 Speciale soorten en vormen metaalboren
In de volgende tabel stellen we gespecialiseerde soorten metaalboren voor:
Tap Drillpro-profi
- ook tap of machinetap genoemd
- snijdt schroefdraad in bestaande gaten
- wordt meestal gebruikt als handtap, handmatig geleid in een bithouder zonder boormachine
- heeft vaak een zeskantige schacht
Stappenboor stappenboor kegelboor
- ook kegelboor of conusboor genoemd
- snijdt gestandaardiseerde gatmaten
- vergroot bestaande gaten
5. veel gestelde vragen over metaalboren
5.1 Hoe herken ik metalen boren?
Metaalboren zijn van steen- of houtboren te onderscheiden door hun punt: Boren voor metaal zijn eenvoudig van vorm en hebben alleen de snijdende schroefdraad, die bij de punt taps toeloopt.
Houtboren hebben aan de punt bijzonder scherpe snijkanten die langs de schacht naar beneden doorlopen. Op de punt hebben ze ook een zogenaamd middelpunt. Dit is een kleine spies die in het hout gestoken wordt en de punt centreert. Zogenaamde serpentine boren, waarbij de snijkanten ver uit elkaar staan, komen ook vaak voor in de houtsector.
Naar de vergelijking met houtboren
Steenboren hebben kleine “vleugels” aan de punt van de boor, waarmee ze het gesteente in het gat opbreken. Metaalboren zijn in vergelijking nogal gewoon, want ze hebben noch een middelpunt, noch “vleugels” aan de boorpunt.
Naar de vergelijking met de steenboor
Beperkingen van de universele boor: Universele boren, die ook goed voor hout en beton zouden zijn, lijken verwarrend veel op metaalboren. Ze zijn echter niet altijd robuust genoeg voor diepe gaten in metaal.
5.2 Welke fabrikant maakt de beste metaalboren?
De bekende gereedschapsfabrikanten Bosch, Metabo en Makita brengen ook bijpassende hulpstukken en accessoires voor hun machines op de markt. Op verschillende Internet forums zijn hobby doe-het-zelvers echter verdeeld over de kwaliteit van de merkaccessoires. Hetzelfde geldt voor metaalboren. Erg populair zijn echter de boren van Proxxon, Alpen en S&R.
De nog vrij onbekende fabrikant Technolit adverteert met zijn speciale metaalboren serie SAS-P W dat deze metaal snijden met geslepen zijmessen. Dit betekent dat je tegelijk met het boren ook in de zijkant van het metaal kunt snijden. Dit is handig als je een ovale opening in een plaat metaal wilt maken. Technolit heeft zich echter nog niet in de online handel gevestigd.
5.3 Hoeveel kosten metaalboren?
Boren kosten niet veel per stuk: de duurste zijn ongeveer 1 tot 2 euro. Ze komen echter meestal in sets, dus moet je de totale prijs steeds delen door het aantal boren. In onze metaalboor vergelijking 2022 hebben we dit al gedaan in onze tabel bovenaan de bladzijde.
5.4 Hoe slijp je metalen boren?
Puntenslijpers voor boren hebben vaak extra hulpstukken voor het slijpen van mes- of schaarmessen.
Zelfs winnaars van een metalen boorproef worden met de jaren dof. Boorliefhebbers slijpen graag hun eigen boren, maar de moeite is groot. Je kunt de punt naslijpen op een slijpsteen of investeren in een boortjesslijper. Goedkope modellen zijn er al vanaf 30 euro.
Als je toch met alle middelen wilt slijpen, moet je de hoek precies raken, anders slijp je de punt dof op de slijpsteen. Niet alleen moet de hoek van de punt gehandhaafd blijven (118° of 135°), maar ook de snijkanten die van de punt weglopen kunnen daarbij poreus worden.
De zijdelingse snijkanten moeten gelijk blijven: Maar als ze tijdens het slijpen ook gedeeltelijk geslepen werden, zouden de bladen ongelijk worden. Ongelijke boorbladen klemmen bij het werken, produceren onnauwkeurige gaten en trillen heftiger, waardoor de boor ook sneller breekt. De boor zou voorgoed geruïneerd zijn.